Fundacja rodzinna to osoba prawna nowego typu, wprowadzona do polskiego systemu przez ustawę z 26 stycznia 2023 r., która umożliwia rodzinom:
- zabezpieczenie zgromadzonego majątku,
- planowanie sukcesji i ochronę firmy,
- optymalizację podatkową – dzięki preferencyjnemu opodatkowaniu działalności i wypłat.
To rozwiązanie staje się coraz popularniejszym narzędziem wśród właścicieli firm rodzinnych
1. Dlaczego fundacja rodzinna?
| Korzyść | Opis |
|---|---|
| Ochrona majątku | Majątek poza spadkiem – niezależny od prywatnych zobowiązań. |
| Optymalizacja podatkowa | Brak CIT do wypłaty, a później tylko 15% CIT + preferencyjny PIT |
| Sukcesja bez sporów | Jasno określone prawa beneficjentów w statucie |
2. Jak działa fundacja rodzinna – krok po kroku
- Notarialny akt założycielski – fundator ustanawia fundację przed notariuszem
- Wniesienie majątku (min. 100 000 zł) do funduszu
- Zgłoszenie do rejestru fundacji rodzinnych w Sądzie Rejonowym w Piotrkowie Trybunalskim
- Nabycie osobowości prawnej – od momentu wpisu fundacja działa samodzielnie
- Zarządzanie przez zarząd i beneficjentów – struktura zgodna z aktem założycielskim
3. Działalność i ograniczenia
Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w wybranych obszarach: najem, udziały w spółkach, inwestycje, hodowla, rolnictwo, leśnictwo. Nie można jej powierzyć działalności stricte operacyjnej poza ustawowymi limitami (w przeciwnym razie opodatkowanie wzrasta do 25%).
4. Korzyści podatkowe
- Brak bieżącego CIT – opodatkowanie tylko przy wypłacie środków
- Preferencyjny PIT dla beneficjentów z „grupy zero” – do 0%
- Stawka CIT na poziomie 15% – przy wypłatach dla innych osób
5. Kto skorzysta najbardziej?
- Rodziny o znacznym majątku (min. 100 000 zł), pragnące zabezpieczyć aktywa
- Właściciele firm rodzinnych planujący sukcesję
- Osoby szukające optymalizacji podatkowej bez ryzyka konfliktu z fiskusem
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy fundacja może płacić CIT dopiero przy wypłacie?
Tak – do momentu wypłaty nie ma obowiązku podatkowego, a później CIT wynosi 15%
Kto może być beneficjentem?
Zgodnie z ustawą – małżonek, dzieci, wnuki, rodzeństwo, ale również osoby trzecie lub organizacje .
Czy warto wybrać fundację zamiast estońskiego CIT?
Tak – fundacja daje narzędzie prawne, ochronę majątku i sukcesję, a estoński CIT to tylko forma opodatkowania